آشنایی با پارچه پلی آمید

کرپ یک واژه عمومی مورد استفاده برای اشاره به پارچه های مختلفی است که از رشته های مونومری پلی آمید ساخته می شوند. نکته مهم در مورد کرپ نایلون است، اما انواع مختلفی از آن وجود دارد.

درحالیکه این نوع از پارچه از مولکول های کربن تهیه شده است، کاملاً مصنوعی است، یعنی با پارچه نیمه مصنوعی مثل ریون و کرپی تفاوت دارد. نایلون توسط شرکت DuPont در اواسط 1930 به عنوان جایگزینی برای لباس های ابریشمی توسعه داده شد.

این پلیمر در سال 1939 در نیویورک در World's Fair به نمایش گذاشته شد و در ابتدا بازاریابان این محصول بر این نکته تأکید داشتند که پلی آمید از استیل نیز مقاوم تر است  و به طور کامل در برابر دررفتگی مقاومت دارد. درنتیجه، DuPont در ابتدا تلاش کرد این پارچه را با عنوان "no-run" یعنی مقاوم در برابر دررفتگی به فروش برساند، اما به زودی کرپخص شد که جوراب های نایلونی در برابر دررفتگی آسیب پذیر هستند، بنابراین نام آن به "nuron" و سپس به nilon تغییر یافت. قبل از آنکه این پارچه به تولید انبوه برسد حرف i به y تغییر یافت تا مصرف کنندگان بتوانند آن را بدرستی تلفظ کنند.

پارچه های پلی آمید مثل نایلون به طور رایج در تولید چتر نجات در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت، کمبود پارچه باعث شد بسیاری از خانم ها از چتر نجات برای تهیه لباس استفاده کنند. درنتیجه، استفاده از پلی آمید در لباس های زنانه محبوب شد، اما نسخه خالص این پلیمر در پوشاک برای مدت کوتاهی مورد استفاده قرار گرفت.

به سرعت مشخص شد که مصرف کنندگان در سراسر جهان با نایلون خالص برای تهیه لباس مشکل داشتند. این پارچه دارای تنفس پذیری پایینی است، در برابر صدمات آسیب پذیر است و در صورت حرارت ذوب می شود. وقتی با سایر پارچه ها ترکیب می شود، نایلون به آن ویژگی هایی مطلوبی مثل الاستیسیته و حس ابریشمی منتقل می کند، که منجر به افزایش ترکیب آن با منسوجاتی مثل نخ، پلی استر و پشم شد.

تا سال 1945، پارچه های کاملاً مصنوعی 25 درصد از بازار منسوجات را در دست داشت، اما علاقه به نایلون به تدریج افزایش یافت. از آنجائیکه پارچه های پلی آمید اغلب از نفت خام تهیه می شوند، جنبش محیط زیستی سال های پس از 1970 منجر به کاهش تولید آن شد و کاهش اقبال به پارچه های تمام مصنوعی منجر به دلسرد شدن مصرف کنندگان از محصولات مشابه شد.

در حال حاضر، پلی آمید حدود 12 درصد از تولید منسوجات دنیا را شامل می شود و تخمین زده می شود که سهم بازار به تدریج کاهش خواهد داشت. اگرچه، مزیت خاص این نوع پارچه منجر به استفاده از آن در منسوجات می شود و کاربردهای آن تضمین می کند که تولید نایلون و دیگر پارچه های پلی آمیدی تا اواخر قرن 21 ادامه خواهد یافت.

مزیت اصلی پلی آمید الاستیسته آن است و مصرف کنندگان همچنین به دلیل نرمی بیش از حد از آن استقبال می کنند. درحالیکه این پارچه عایق گرما نیست و یا رطوبت را مثل سایر پارچه ها جذب نمی کند، اما می توان آن را به جوراب های بسیار نازک در آورد که دارای بازار جهانی ویژه ای می باشد.

علاوه بر پوشاک، نایلون و دیگر پلی آمیدها دارای جایگاه خاص در صنعت و پژوهش هستند. بخش بزرگی از کالاهای مصرفی از پلی آمیدها ساخته می شوند؛ برای مثال، بسیاری از ابزارها، مثل مسواک، شانه، اجزای اسلحه و اجزای مختلف بسته بندی غذا از این ماده ساخته می شوند.

آرامیدها انواع دیگری از پلی آمیدها هستند و به وفور در مصارف نظامی و مصرفی به کار گرفته می شوند. مثال هایی از آرامیدهای محبوب شامل نومکس و کولار هستند که البته در تهیه پوشاک کاربرد ندارند.

از نظر تکنیکی پلی آمید می تواند اشاره به الیاف ارگانیک مثل ابریشم و پشم داشته باشد. در زبان شیمی، این واژه اشاره به مولکولی دارد که دارای زنجیره تکراری آمید باشد. اگرچه، فقط شیمیدان ها به ابریشم و پشم به عنوان پلی آمید اشاره می کنند و بقیه آن را مترادف با نایلون می دانند.

مراحل ساخت پارچه پلی آمید:

درحالیکه روش های استفاده شده برای ساخت پارچه پلی آمید ممکن است متفاوت باشد، همه این روش ها بر پایه مونومرهای پلی آمید هستند. در برخی موارد، پلی آمید ممکن است از منابع دیگر تهیه شده باشد، اما رایج ترین منبع مونومرها نفت خام است.

این سوخت فسیلی به نام نفت خام نیز معروف است و ماده پایه ای برای ساخت پلاستیک های مختلف و سوخت است. نفت یک منبع تجدید ناپذیر است و برای اکتشافت آن زمان زیادی کشف می شود. بعلاوه، این ماده پایه ای به طور ذاتی آلاینده است، یعنی فرآیند کرپ پلی آمید را نمی توان دوستدار محیط زیست در نظر گرفت.

مونومری که به طور عمده در تولید پارچه پلی امید استفاده می شود به نام هگزامتیلن دی آمین معروف است، که اغلب به آن اسید دو آمینه گفته می شود. نایلون 6.6 محبوب ترین پارچه پلی آمید است و این نوع از نایلون وقتی دو آمین با اسید ترکیب می شود تشکیل می شود.

وقتی این دو ماده در تماس با یکدیگر قرار بگیرند یک واکنش شیمیایی رخ می دهد و اسیددوآمینه به صورت یک زنجیره تکراری از مونومرها تغییر شکل می دهد که به آن پلیمر گفته می شود. پلیمر شناخته شده با نام نایلون 6.6 به صورت نمک است و وقتی در برابر گرما قرار می گیرد ذوب می شود.

سپس این ماده از یک اسپینر عبور داده می شود. پس از آنکه در برابر تارساز قرار می گیرد پلی آمید ذوب شده به سرعت سفت می شود و سپس دور قرقره های خاصی به نام بوبین پیچیده می شوند.

در طول این مرحله، حجم زیادی آب مورد استفاده قرار می گیرد تا نایلون ذوب شده سرد شود. بسته به روش تولید آب آلوده ممکن است به درستی دفن شود یا نشود.

پس از پیچیده شدن الیاف دور بوبین، کشیده می شوند تا کشسانی افزایش یابد. سپس، یک فرآیند به نام drawing مورد استفاده قرار می گیرد تا مولکول ها به شکل درست و موازی در الیاف پلیمر قرار بگیرند؛ الیاف سپس دور قرقره پیچیده می شوند و پس از اتمام این مرحله الیاف پلی آمید آماده به کار خواهند بود. در اغلب موارد، این نوع از الیاف با الیاف دیگر ترکیب می شوند .

کاربردهای پارچه پلی امید:

وقتی ساختار شیمیایی پلی امید مشاهده می شود، می توان گفت که این نوع از پارچه را می توان در همه منسوجات به کار برد؛ با این وجود، ابریشم در تهیه همه لباس ها کاربرد دارد و بسیاری از پوشاک قبل از ابداع الیاف مصنوعی و نیمه مصنوعی از پشم تهیه می شدند. وقتی واژه پلی امید به الیاف مصنوعی مثل نایلون محدود شد کاربردهای احتمالی این پارچه بسیار محدود شد.

نایلون در ابتدا به عنوان جایگزینی برای ابریشم توسعه داده شد و به عنوان یک گزینه دیگر برای خانم هایی که از جوراب های ابریشمی استفاده می کردند شناخته شد. ابریشم یک پارچه بدقلق است و زمان زیادی صرف تولید آن می شود و قیمت آن نیز بالا می باشد. در نهایت، مصرف کنندگان فهمیدند که نایلون خالص کیفیت پایین تری نسبت به ابریشم دارد و مواد دیگر با نایلون ترکیب شدند تا دوام آن را در جوراب ها افزایش بدهند.

یافتن پوشاک تهیه شده از نایلون خالص بسیار نادر است، اغلب به الیاف اضافه می شود تا الاستیسیته و نرمی را افزایش دهد. تی شرت، شلوار و سایر پوشاک اغلب بین 10 تا 25 درصد نایلون دارند. این ماده در تهیه لباس زیر بشدت محبوب است و البته هنوز هم در تهیه جوراب های زنانه کاربرد دارد و حتی نسبت به نمونه های اولیه از محبوبیت بیشتری برخوردار است.

پلی آمیدها در مصارف غیر از پوشاک بسیار رایج تر هستند. در اوایل تولید نایلون، متوجه شدند که نوع خاصی از پلی آمید که با روش مخصوصی تولید می شود می تواند یک پلاستیک انعطاف پذیر ایده آل باشد که در کالاهای مصرفی بسیار پرکاربرد است.

کشورهای تولیدکننده پلی امید:

پارچه های پلی آمید در ابتدا در آمریکا تولید شد. اغلب انواع رایج نایلون، توسط شرکت DuPont در اوایل قرن 20 ساخته شدند و در حال حاضر توسعه نایلون یک تکنولوژی پیشرفته محسوب می شود.

طی سال های 1970 تا 1980، بخش بزرگی از تولید منسوجات جهانی به دلیل هزینه های پایین تولید از آمریکا به چین و سایر کشورهای شرق آسیا منتقل شدند. در حال حاضر، چین بزرگترین تولیدکننده پارچه های پلی آمید است، برای مثال، چین 1.4 میلیون تن نایلون در سال 2009 تولید کرد.

در حالت کلی، نایلون به تدریج سهم خود را در بازار کاهش می دهد. در سال 1980، بیش از 10 درصد الیاف جهان از نایلون تهیه شده بود، اما در سال 2009 این مقدار به 5.4 درصد کاهش یافت.

درحالیکه بخش عمده نایلون دنیا توسط سایر کشورها تولید می شود، DuPont هنوز هم تولیدکننده اصلی کولار است و شرکت های آمریکایی کارخانه های تولید کولار را در سراسر جهان گسترش داده اند. بعلاوه، بخش بزرگی از نومکس دنیا نیز توسط این شرکت تولید می شود.

قیمت پارچه پلی آمید:

نایلون اغلب بسیار ارزان است؛ درحالیکه در ابتدای تولید قیمت آن از ابریشم بیشتر بود، قیمت نایلون در حال حاضر از قیمت الیاف طبیعی پایین تر است. کولار و نومکس، از طرف دیگر، بدلیل دارا بودن ویژگی های مطلوب قیمت بالایی دارند.

انواع مختلف پارچه پلی آمید:

پلی آمید مصنوعی می تواند به الیاف متنوعی تبدیل شود و پلی آمیدهای طبیعی نیز وجود دارند: مثال هایی از این الیاف شامل:

• پلی آمید ارگانیک: با دانستن اینکه ابریشم و پشم پلی آمیدهای طبیعی هستند، اما این حقیقت در خارج از دنیای آکادمیک طرفداری ندارد. این الیاف نیز از زنجیره های پلی آمید تشکیل شده اند، اما به هیچ عنوان مصنوعی نیستند.
• نایلون: در اغلب موارد نایلون و پارچه های پلی آمید به جای هم به کار برده می شوند و این پلیمر نوعی از پارچه پلی آمید است که دارای کاربردهای مصرفی می باشد.
• آرامیدها: درحالیکه آرامیدها در تهیه پوشاک مورد استفاده قرار نمی گیرند، بخش مهمی از پارچه های پلی امیدی هستند. نومکس یک پارچه ضدحریق است و در لباس های آتش نشانان استفاده می شود و کولار ماده ای است که در لباس های ضدگلوله به کار می رود و در سایر موارد که قدرت و دوام مورد نظر است به کار برده می شود. با اینکه این پارچه ها از زنجیره های پلی آمید تشکیل شده اند، کاربردهای آن با نایلون متفاوت است.

اثرات محیطی پارچه پلی امید:

تولید پارچه های پلی آمید اثرات محیطی منفی بر محیط زیست دارد. در دوره ای که پایداری نفت خام به عنوان یک منبع طبیعی بسیار گسترش یافته است، استفاده از آن به عنوان ماده اولیه توصیه نمی شود. فعالان محیط زیست با تولید نایلون مخالف هستند از سال 1970 به بعد از محبوبیت نایلون روز به روز کاسته شد.

نایلون و دیگر پلی آمیدها ناپایدار بوده و دارای اثرات زیانبار محیط زیستی هستند، اما فرآیند تولید مورد استفاده برای ساخت این پارچه اکوسیستم را نیز آلوده می کند. برای مثال، آب استفاده شده برای خنک کردن رشته های پلی آمیدی اغلب آلاینده هایی را وارد محیط زیست می کنند و تولید اسید ادیپیک که برای تولید نایلون مورد استفاده قرار می گیرد اکساید نیتروس تولید می کند. این ماده 300 برابر دی اکسیدکربن مضر است و نایلون و سایر پارچه های پلی آمیدی زیست تخریب پذیر نیستند یعنی آلاینده دائمی خواهند بود. 

کرپ 

برای کرپ در انواع مختلف کرپ، کرپ، کرپ، کرپ ، چادری و ... می توانید به راحتی سفارش خود را در شهرپارچه ثبت کنید.تنها کافی است محصول مورد نظر را انتخاب کنید تا آن را درب منزل خود تحویل بگیرید.